اثر تلاطم نرخ ارز بر مصرف بخش خصوصی ایران (۹۰-۱۳۵۲)

نرخ ارز حقیقی از شاخص­های اساسی و بنیادی در تعیین درجه­ی رقابت بین­المللی و تبیین وضعیت داخلی کشور به شمار می­رود. بی­ثباتی در عملکرد این شاخص مبین عدم تعادل در اقتصاد محسوب می­شود. بی­ثباتی نرخ ارز حقیقی بر تقاضای کل اقتصاد، از طریق واردات و صادرات و هم­چنین بر عرضه­ی کل اقتصاد از طریق هزینه­های کالاهای واسطه­ای و نهایی وارداتی، تأثیر خواهد داشت و نیز سبب تغییر و نوسان شاخص قیمت­های مصرف­کننده و عمده­ فروشی که در واقع مبنای محاسبه­ی تورم هستند، می­شود. پژوهش حاضر به بررسی بی­ثباتی نرخ ارز بر مصرف بخش خصوصی در ایران با استفاده از داده­های سالانه برای دوره زمانی 1352-1390 پرداخته است. بدین منظور ابتدا با استفاده از الگوی واریانس ناهمسانی شرطی خود توضیحی تعمیم­یافته (garch)، به استخراج مقادیر بی­ثباتی نرخ ارز حقیقی پرداخته و سپس با بهره­گیری از روش خود توضیحی با وقفه­های توزیعی (ardl)، تأثیر بی­ثباتی نرخ ارز حقیقی بر مصرف بخش خصوصی بررسی می­شود. نتایج تخمین نشان می­دهد که در بلندمدت درآمد قابل تصرف، نقدینگی، نرخ ارز حقیقی و بی­ثباتی نرخ ارز حقیقی اثر مثبت و نرخ بهره حقیقی اثر منفی بر مصرف بخش خصوصی داشته­اند.